رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
گویند رمز عشق مگویید و نشنوید
مشکل ØÚ©Ø§ÛŒØªÛŒ است Ú©Ù‡ تقریر می‌‌کنند
ØØ§ØµÙ„ پروژه تخریب Ù†ÙˆÙ…ØØ§Ùظه کاران در عراق
عظیم ترین پروژه ویرانی Ùˆ تخریب با معماری گروههای Ù†Ø¦ÙˆÙ…ØØ§Ùظه کار امریکایی
ØØ§ØµÙ„ پروژه تخریب Ù†ÙˆÙ…ØØ§Ùظه کاران در عراق
رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
rezafani@yahoo.com
سیاست Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی در عراق توسط دولت بوش ظر٠چند ماه گذشته نه تنها موÙÙ‚ به کاهش ØªÙ„ÙØ§Øª Ùˆ درگیریها در این کشور نشد Ú©Ù‡ طبق آخرین نظرخواهی های انجام شده توسط Ù…ØØ§ÙÙ„ مورد اعتماد اروپایی Ùˆ امریکایی از جمله نظرخواهی اخیر BBC/ABC از Ùوریه گذشته تا کنون، یعنی ظر٠شش ماه پیش، اعتماد مردم عراق را به ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† موجود توسط نیروهای ائتلا٠بشدت کاهش داده است تا آنجا Ú©Ù‡ امروز 47درصد از مردم عراق معتقدند Ú©Ù‡ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی موجبات بدترشدن اوضاع در عراق را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… کرده است. این در ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ پیش از Ùوریه 2007ØŒ این رقم 37 درصد بود. معنای آن این است Ú©Ù‡ امروز نیمی از مردم عراق Ù…Ø®Ø§Ù„Ù Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ØØ¶ÙˆØ± نظامیان بوده Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ بیشتر خشونت Ùˆ ناامنی در عراق را Ù…ØØµÙˆÙ„ این سیاست Ù…ÛŒ دانند.
براساس همین نظرخواهی، 85 درصد از مردم عراق معتقدند Ú©Ù‡ ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ùˆ بریتانیا قادر نیستند Ú©Ù‡ بر Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی ÙØ§Ø¦Ù‚ آیند. امروزه 57درصد از Ú©Ù„ مردم عراق Ùˆ 93درصد از جمعیت سنی در این کشور، ØÙ…له به نیروهای امریکایی را مشروع دانسته Ùˆ از آن به اشکال مختل٠ØÙ…ایت Ù…ÛŒ کنند.*
جورج بوش Ú©Ù‡ 4 سال پیش در اول ماه مه 2003 در ØØ§Ù„یکه پلاکارد بزرگی ØªØØª عنوان «ماموریت با موÙقیت به پایان رسید» (Mission Accomplished) بر ÙØ±Ø§Ø² سر ایشان بر عرشه ناو هواپیمابر لینکلن در Ø§ØØªØ²Ø§Ø± بود، پیروزمندانه از پایان عملیات نظامی Ú©Ù‡ به سقوط صدام منجر گردید خبر داد، امروز پس از 4 سال Ùˆ اندی شاهد آن است Ú©Ù‡ آقای رایان کراکر، سÙیر امریکا Ùˆ رئیس دیپلماسی این کشور در عراق، در گزارش Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته خود به کنگره با ØµØ±Ø§ØØª بیان Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ "ما نمی توانیم موÙقیت در عراق را تضمین کنیم." Ùˆ ژانرال دیوید پتریوس در همان روز در گزارش به کنگره Ù…ÛŒ پذیرد Ú©Ù‡ "هنوز چشم اندازی برای عبور از این Ø¨ØØ±Ø§Ù† دیده نمی شود."
از روز اعلام موÙقیت ماموریت توسط بوش تا کنون هزاران Ù†ÙØ± قربانی خشونتهای ÙˆØØ´ÛŒØ§Ù†Ù‡ در این کشور بوده اند. ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ú©Ù‡ تا آن تاریخ کمتر از 150 Ù†ÙØ± از نظامیانش کشته شده بودند، امروز بیشتر از 3795 Ù†ÙØ± قربانی داده است. این Ø¯Ø±ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ تعداد مجروØÛŒÙ† این کشور بالغ بر 37000 Ù†ÙØ± است. اگر به تعداد قربانیان Ùˆ مجروØÛŒÙ† عراقی در این مدت نگاه کنیم، اوج ÙØ§Ø¬Ø¹Ù‡ آشکار خواهد شد. دولت آقای نوری مالکی تعداد ØªÙ„ÙØ§Øª عراق را از تاریخ 28 آوریل 2005 تا امروز بالغ بر 37383 Ù†ÙØ± گزارش کرده است. این Ø¯Ø±ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ 34600 Ù†ÙØ± از این تعداد Ùقط ظر٠18 ماه گذشته، یعنی پس از Ø§Ù†ÙØ¬Ø§Ø± ØØ±Ù… عسکریه در 22 Ùوریه 2006ØŒ جان خود را از دست داده اند. منابع دیگر تعداد قربانیان عراقی را گاه بیشتر از یک میلیون Ù†ÙØ± ارزیابی Ù…ÛŒ کنند. روزنامه واشنگتن پست در مقاله ای به تاریخ 29 اکتبر 2004 این تعداد را یکصدهزار Ù†ÙØ± اعلام کرد. اکنون سه سال از آن تاریخ گذشته است. بی گمان با توجه به شدت درگیریها Ùˆ امواج Ø§Ù†ÙØ¬Ø§Ø±Ù‡Ø§ÛŒ روزانه در این کشور، ارزیابی منابعی Ú©Ù‡ میزان ØªÙ„ÙØ§Øª عراقی را به یک میلیون تخمین Ù…ÛŒ زنند، خیلی دور از واقعیت نیست. ØØªÛŒ اگر به آمار دولت آقای مالکی Ú©Ù‡ ØµØ±ÙØ§ تعداد قربانیان را با توجه به آمار سردخانه ها، آنهم در مناطق ØªØØª کنترل ایشان، توجه کنیم ماهانه بطور متوسط 1923 Ù†ÙØ± در این کشور کشته شده اند. یعنی هر روز 64 Ù†ÙØ± جان خود را در درگیریهای خشونت آمیز از دست Ù…ÛŒ دهند.
شدت خشونت به اندازه ایست Ú©Ù‡ ØØªÛŒ قدرتمندترین رهبران قبیله ها Ùˆ بالاترین مقامات ØÚ©ÙˆÙ…تی در این کشور تضمینی برای زندگی ندارند. Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته همزمان با گزارش ژنرال پتریوس Ùˆ آقای کراکر به کنگره، شیخ عبدالستار الریشه، قدرتمندترین رهبر قبایل سنی Ú©Ù‡ چند روز پیش از آن با جورج بوش ملاقات کرده بود، در یک عملیات بمبگذاری توسط عوامل القاعده جان خود را از دست داد. شیخ عبدالستار خود از رهبران مخالÙینی بود Ú©Ù‡ سالهای گذشته در ایالت انبار با تمام قدرت در جنگ با نیروهای امریکایی شرکت داشت Ùˆ از چند Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته با توجه به دیپلماسی اخیر ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ در همکاری با قبایل سنی Ùˆ Ù…Ø³Ù„Ø Ø³Ø§Ø®ØªÙ† آنها در مقابل دیگر گروههای رقیب، بطور موقت برای همکاری با نظامیان امریکایی اعلام آمادگی کرده بود.
جالب است که ژنرال پتریوس و آقای کراکر قرار بود همکاری ایشان با نیروهای ائتلا٠را در ایالت انبار و ملاقات او با پرزیدنت بوش را به عنوان برگ برنده خود در کاهش خشونت ها و پیشبرد سیاستهای اخیر خود به کنگره گزارش دهند.
بی Ø´Ú© تلاش برای مذاکره با سران قبایل سنی Ùˆ شیوخ در مناطق سنی نشین Ùˆ ØªØ³Ù„ÛŒØ Ø¢Ù†Ù‡Ø§ در مقابل گروههای رقیب Ùˆ ØØ¶ÙˆØ± هزاران سرباز امریکایی موقتا در منطقه انبار به کاهش درگیری با نظامیان امریکایی منجر شده است. اما این بدان معنا نیست Ú©Ù‡ میزان خشونت Ùˆ تعداد قربانیان ØØ§ØµÙ„ از آن در سراسر عراق کاهش پیدا کرده است. طبق آخرین آمارها Ùˆ گزارشهای منتشر شده توسط منابع گوناگون از جمله وزارت Ø¯ÙØ§Ø¹ امریکا Ø·ÛŒ دو سال گذشته گرچه ØØ¶ÙˆØ± Ùˆ تمرکز Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی در مناطق معینی بطور موقت میزان درگیریها را تا ØØ¯ÙˆØ¯ÛŒ کاهش داده است، اما به Ù…ØØ¶ خروج آنها از این مناطق، شدت درگیریها دوباره Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ Ùˆ گاه بسیار بیشتر از گذشته شدت Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ است. مقایسه ØªÙ„ÙØ§Øª در 8 ماه اول دوسال گذشته بیانگر این مدعاست. تعداد قربانیان کشته Ùˆ زخمی در هر دو مورد نیروهای امریکایی وعراقی بشدت در 8 ماهه اول سال 2007 در مقایسه با سال پیش Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ داشته است.
در 8 ماه اول سال 2006 تعداد ØªÙ„ÙØ§Øª نیروهای امریکایی 462 Ù†ÙØ± ثبت شده در ØØ§Ù„یکه در 8 ماه اول سال 2007 این تعداد به 739 Ù†ÙØ± Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ پیدا کرده است. تعداد مجروØÛŒÙ† از 3577 Ù†ÙØ± در سال 2006 به 4996 Ù†ÙØ± Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ است. مجموع این تعداد از 4039 Ù†ÙØ± در سال 2006 به 5735 Ù†ÙØ± در سال 2007 رسیده است.
در رابطه با نیروهای عراقی، مجموع تعداد کشته ها Ùˆ مجروØÛŒÙ† در همین دوره، یعنی 8 ماهه اول سال 2006ØŒ از 9961 Ù†ÙØ± به 16303 Ù†ÙØ± در سال جاری Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ است. این همه در ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ در سال 2007 تعداد نظامیان امریکایی در عراق به ØØ¯Ø§Ú©Ø«Ø± خود یعنی بیشتر از 160هزار Ù†ÙØ± بالغ گردید.
پس بنابراین بی دلیل نیست Ú©Ù‡ نمایندگان دمکرات کنگره امریکا گزارش آقای دیوید پتریوس، ÙØ±Ù…انده Ú©Ù„ نیروهای نظامی در عراق، را ÙØ§Ù‚د ارزش Ùˆ بی پایه ارزیابی کردند. اکثریت نمایندگان کنگره پس از گزار Ø´ ایشان با توجه به امار واقعی ØªÙ„ÙØ§Øª در عراق Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ تعداد آن به این نتیجه رسیدند Ú©Ù‡ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی نه تنها موجب کاهش درگیریها نشده بلکه Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ØªÙ„ÙØ§Øª را برای هر دو کشور عراق Ùˆ امریکا در Ù¾ÛŒ داشته است. Ùˆ به همین دلیل خواهان کاهش تعداد نظامیان این کشور در عراق Ù…ÛŒ باشند. نمایندگان دمکرات در کنگره چشم انداز ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† را در عرصه های رویارویی نظامی Ùˆ جنگ نمی بینند Ùˆ اکثر آنها خواهان خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق Ù…ÛŒ باشند.
تجربه سالهای اخیر بویژه پس از Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروها در عراق نشان داده است Ú©Ù‡ Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی در این کشور راه ØÙ„ نظامی ندارد Ùˆ تا زمانی Ú©Ù‡ نیروهای نظامی امریکایی در منطقه ØØ¶ÙˆØ± دارند نه تنها از شدت خشونت Ùˆ کشتارها در عراق کاسته نخواهد شد Ú©Ù‡ ØØ¶ÙˆØ± آنها دلیلی است برای موجودیت گروههای متعدد ضدامریکایی Ùˆ بعضا تروریست در عراق Ùˆ منطقه.
ریچارد آرمیتاژ چند سال پیش بدرستی بیان کرد Ú©Ù‡ القاعده Ùˆ سایر گروههای تروریستی نمی خواهند Ú©Ù‡ نیروهای نظامی ما این کشور (عراق) را ترک کنند چرا Ú©Ù‡ آنجاست Ú©Ù‡ آنها Ù…ÛŒ توانند روزانه از ما کشته بگیرند. امروز این ØÙ‚یقت بسیار آشکارتر شده است Ú©Ù‡ بخشی از نیروهای مخال٠ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ از جمله گروههای تروریستی شبیه القاعده همچنان اصرار دارند Ú©Ù‡ امریکا در عراق باقی بماند. ادامه ØØ¶ÙˆØ± نیروهای امریکایی درعراق در ØÙ‚یقت بهترین بستر مناسب برای عملیات تروریستی Ùˆ خشونت آمیز آنها را در عراق ÙØ±Ø§Ù‡Ù… کرده است. بسیاری از این نیروها بدرستی متوجه شده اند Ú©Ù‡ در صورت خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق Ù…ØÙ„ÛŒ از اعراب برای آنها در عراق باقی نخواهد ماند Ùˆ آنها نیز باید از عراق نقل مکان کنند Ùˆ بدنبال بهشت دیگری برای مبارزه خود با امریکا بگردند.
خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق نمایندگان واقعی مردم عراق را مجبور به مذاکره برای دستیابی به یک راه ØÙ„ عملی برای عبور از Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی خواهد کرد Ùˆ عراق را از صØÙ†Ù‡ جنگ امریکا با گروههای تروریستی همچون القاعده، Ùˆ کشورهای Ø°ÛŒÙ†ÙØ¹ چون ایران Ùˆ سوریه، Ùˆ Ù…ØÙ„ تقابل شیعه Ùˆ سنی Ùˆ رقابت های منطقه ای به صØÙ†Ù‡ نبرد سیاسی میان گروههای واقعا عراقی تبدیل Ù…ÛŒ کند.
تا زمانی Ú©Ù‡ نیروهای نظامی امریکایی در عراق باقی بمانند، عراق بیشتر عرصه نبرد امریکا Ùˆ مخالÙین منطقه ای این کشور باقی خواهد ماند Ùˆ در نهایت به رشد Ùˆ تقویت نیروهای مخال٠ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ùˆ بویژه گروههای تروریستی Ùˆ بنیادگرا در منطقه منجر خواهد شد. Ùˆ Ø§ØØªÙ…ال گسترش خشونت Ùˆ جنگ Ùˆ ناامنی به Ú©Ù„ منطقه خاورمیانه را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… خواهد کرد. Ú©Ù…Ú© نظامیان امریکایی در تقویت Ùˆ تسلیج گروههای شیغه Ùˆ سنی عراقی نیز نتیجه ای جز دمیدن در کوره آتش جنگ داخلی در این کشور نخواهد داشت.
عراق امروز از یک کشور قدرتمند منطقه ای پس از ØÙ…له نظامی امریکا Ùˆ سقوط صدام به کشوری با مناطق Ù†Ùوذ کشورهای منطقه تبدیل شده است. این واقعیت Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ موجب آن شده Ú©Ù‡ راه ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† از دست مردم عراق Ùˆ امریکا خارج گردیده Ùˆ در اختیار گروههای Ø°ÛŒÙ†ÙØ¹ منطقه قرار گیرد.
Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ عظیم ترین پروژه ویرانی Ùˆ تخریب با معماری گروههای Ù†Ø¦ÙˆÙ…ØØ§Ùظه کار امریکایی با هزینه ای Ø§ÙØ²ÙˆÙ† بر 450 میلیارد دلار Ùˆ بجای گذاشتن بیشتر از یک میلیون قربانی در عراق Ùˆ بیش از 35 هزار کشته Ùˆ Ù…Ø¬Ø±ÙˆØ Ø¨Ø±Ø§ÛŒ مردم امریکا نتیجه اش به آنجا رسید Ú©Ù‡:
◠عراق به عنوان یک قدرت منطقه ای با بیشترین تعداد ØªØØµÛŒÙ„ کرده در میان کشورهای عربی منطقه Ùˆ زیربنای لازم برای رشد Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ توانست با کمترین تغییری در هرم سیاسی قدرت آن به عنصری در ثبات منطقه ای تبدیل شود، به ویرانه ای تبدیل شده است Ú©Ù‡ سران القاعده، شیوخ مرتجع قبیله ها Ùˆ رهبران بنیادگرای شیعی Ùˆ باندهای ماÙیایی آدمکش امروز در آن ØØ±Ù آخر را Ù…ÛŒ زنند.
◠جمهوری تضعی٠شده اسلامی ایران Ú©Ù‡ برای ترمیم چهره خود در داخل Ùˆ خارج به تغییر رویه جدی در سیاست های داخلی Ùˆ خارجی خود روی آورده بود، Ùˆ با ارسال یادداشت به Ø³ÙØ§Ø±Øª امریکا در سوئیس با کمترین هزینه ØØ§Ø¶Ø± به بیشترین همکاری در منطقه بود Ùˆ در ØÙ…له به Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ سقوط ØÚ©ÙˆÙ…ت طالبان از همکاری با امریکا Ø§ØØªØ±Ø§Ø² نکرد، Ùˆ Ø·Ø±Ø ØªØ¹Ù„ÛŒÙ‚ غنی سازی را نیز Ù¾Ø°ÛŒØ±ÙØªÙ‡ بود، امروز با تغییر اساسی در سیاست های داخلی Ùˆ خارجی خود نه تنها در درون به سرکوب ØØ±Ú©ØªÙ‡Ø§ÛŒ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù†Ù‡ روی آورده، Ú©Ù‡ در Ø³Ø·Ø Ù…Ù†Ø·Ù‚Ù‡ ای با چهره ای مهاجم Ùˆ مداخله گر در تمامی مسائل منطقه در موقعیت یک قدرت منطقه ای عرض اندام Ù…ÛŒ کند Ùˆ با استقرار 3000 دستکاه سانتریÙÙˆÚ˜ مدعی انتقال تجربه هسته ای خود به کشورهای منطقه نیز Ù…ÛŒ شود.
ØÚ©ÙˆÙ…ت جمهوری اسلامی ایران از برکت تهاجم نظامی امریکا به عراق Ùˆ سقوط صدام Ú©Ù‡ به اعتلای قدرت شیعیان در عراق منجر گردید، شاهد تولد همزاد خود در عراق است Ùˆ قدرت کنترل خود را به Ù„ØØ§Ø¸ سیاسی بر بخش بزرگتری از منابع انرژی جهان گسترش Ù…ÛŒ دهد. جالب تر از همه اما این است Ú©Ù‡ نزدیکترین یار Ùˆ همراه آقای بوش در عراق یعنی آقای نوری مالکی بیشتر به عروسکی در دستهای مقامات ایرانی Ù…ÛŒ ماند.
◠القاعده از یک گروهک تروریستی متواری در کوهپایه های مرزی پاکستان پس از سقوط طالبان امروز برای بار دیگر در هر دو کشور عراق Ùˆ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† نیروهای خود را بازسازی کرده Ùˆ بطور جدی در عملیات خرابکارانه در هر دو کشور ÙØ¹Ø§Ù„ است. القاعده نه تنها بیشتر خسارات را به نیروهای نظامی امریکا در عراق وارد Ù…ÛŒ آورد Ú©Ù‡ جدی ترین مانع نزدیکی گروههای شیعه Ùˆ سنی برای همکاری با یکدیگر نیز Ù…ÛŒ باشد. اسامه بن لادن رهبر این گروه هنوز با پیامهای تهدیدآمیز خود جولان Ù…ÛŒ دهد.
◠اما چهره دمکراسی Ùˆ پیام دمکراسی خواهی بویژه دمکراسی لیبرال امریکایی در سراسر منطقه Ùˆ ØØªÛŒ ÙØ±Ø§ØªØ± از آن بشدت آسیب دیده است. عواقب جنگ برای مردم منطقه، مداخله زورگویانه امریکا، تجربه های دردناک خشونت های روزانه در عراق، Ø§ÙØªØ¶Ø§Ø ابوقریب Ùˆ نقض ØÙ‚وق بشر در زندانهای آشکار Ùˆ پنهان ØªØØª کنترل امریکا، چنان تصویری از دمکراسی امریکایی در منطقه ساخته است Ú©Ù‡ برای ترمیم آن سالهای طولانی زمان لازم است.
امروز Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ نه تنها در عراق Ú©Ù‡ در تمامی منطقه از لبنان Ùˆ سوریه Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ تا پاکستان Ùˆ ترکیه موج اسلامگرایی Ùˆ گرایش به Ø§ØØ²Ø§Ø¨ با برنامه های اسلامی، جایگزین Ù¾Ù„Ø§ØªÙØ±Ù…های دمکراسی خواهی شده است. این روند Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ پروژه های دمکراسی خواهانه روشنÙکران لیبرال، دمکرات Ùˆ سکولار در کشورهای منطقه را دچار جدی ترین چالش در این کشورها کرده است.
با Ø§ØØªØ±Ø§Ù…ØŒ
رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
*مجله اکونومیست، شماره 8546، جلد 384، 15 سپتامبر 2007
http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A7967-2004Oct28.h
رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
rezafani@yahoo.com
سیاست Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی در عراق توسط دولت بوش ظر٠چند ماه گذشته نه تنها موÙÙ‚ به کاهش ØªÙ„ÙØ§Øª Ùˆ درگیریها در این کشور نشد Ú©Ù‡ طبق آخرین نظرخواهی های انجام شده توسط Ù…ØØ§ÙÙ„ مورد اعتماد اروپایی Ùˆ امریکایی از جمله نظرخواهی اخیر BBC/ABC از Ùوریه گذشته تا کنون، یعنی ظر٠شش ماه پیش، اعتماد مردم عراق را به ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† موجود توسط نیروهای ائتلا٠بشدت کاهش داده است تا آنجا Ú©Ù‡ امروز 47درصد از مردم عراق معتقدند Ú©Ù‡ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی موجبات بدترشدن اوضاع در عراق را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… کرده است. این در ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ پیش از Ùوریه 2007ØŒ این رقم 37 درصد بود. معنای آن این است Ú©Ù‡ امروز نیمی از مردم عراق Ù…Ø®Ø§Ù„Ù Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ØØ¶ÙˆØ± نظامیان بوده Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ بیشتر خشونت Ùˆ ناامنی در عراق را Ù…ØØµÙˆÙ„ این سیاست Ù…ÛŒ دانند.
براساس همین نظرخواهی، 85 درصد از مردم عراق معتقدند Ú©Ù‡ ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ùˆ بریتانیا قادر نیستند Ú©Ù‡ بر Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی ÙØ§Ø¦Ù‚ آیند. امروزه 57درصد از Ú©Ù„ مردم عراق Ùˆ 93درصد از جمعیت سنی در این کشور، ØÙ…له به نیروهای امریکایی را مشروع دانسته Ùˆ از آن به اشکال مختل٠ØÙ…ایت Ù…ÛŒ کنند.*
جورج بوش Ú©Ù‡ 4 سال پیش در اول ماه مه 2003 در ØØ§Ù„یکه پلاکارد بزرگی ØªØØª عنوان «ماموریت با موÙقیت به پایان رسید» (Mission Accomplished) بر ÙØ±Ø§Ø² سر ایشان بر عرشه ناو هواپیمابر لینکلن در Ø§ØØªØ²Ø§Ø± بود، پیروزمندانه از پایان عملیات نظامی Ú©Ù‡ به سقوط صدام منجر گردید خبر داد، امروز پس از 4 سال Ùˆ اندی شاهد آن است Ú©Ù‡ آقای رایان کراکر، سÙیر امریکا Ùˆ رئیس دیپلماسی این کشور در عراق، در گزارش Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته خود به کنگره با ØµØ±Ø§ØØª بیان Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ "ما نمی توانیم موÙقیت در عراق را تضمین کنیم." Ùˆ ژانرال دیوید پتریوس در همان روز در گزارش به کنگره Ù…ÛŒ پذیرد Ú©Ù‡ "هنوز چشم اندازی برای عبور از این Ø¨ØØ±Ø§Ù† دیده نمی شود."
از روز اعلام موÙقیت ماموریت توسط بوش تا کنون هزاران Ù†ÙØ± قربانی خشونتهای ÙˆØØ´ÛŒØ§Ù†Ù‡ در این کشور بوده اند. ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ú©Ù‡ تا آن تاریخ کمتر از 150 Ù†ÙØ± از نظامیانش کشته شده بودند، امروز بیشتر از 3795 Ù†ÙØ± قربانی داده است. این Ø¯Ø±ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ تعداد مجروØÛŒÙ† این کشور بالغ بر 37000 Ù†ÙØ± است. اگر به تعداد قربانیان Ùˆ مجروØÛŒÙ† عراقی در این مدت نگاه کنیم، اوج ÙØ§Ø¬Ø¹Ù‡ آشکار خواهد شد. دولت آقای نوری مالکی تعداد ØªÙ„ÙØ§Øª عراق را از تاریخ 28 آوریل 2005 تا امروز بالغ بر 37383 Ù†ÙØ± گزارش کرده است. این Ø¯Ø±ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ 34600 Ù†ÙØ± از این تعداد Ùقط ظر٠18 ماه گذشته، یعنی پس از Ø§Ù†ÙØ¬Ø§Ø± ØØ±Ù… عسکریه در 22 Ùوریه 2006ØŒ جان خود را از دست داده اند. منابع دیگر تعداد قربانیان عراقی را گاه بیشتر از یک میلیون Ù†ÙØ± ارزیابی Ù…ÛŒ کنند. روزنامه واشنگتن پست در مقاله ای به تاریخ 29 اکتبر 2004 این تعداد را یکصدهزار Ù†ÙØ± اعلام کرد. اکنون سه سال از آن تاریخ گذشته است. بی گمان با توجه به شدت درگیریها Ùˆ امواج Ø§Ù†ÙØ¬Ø§Ø±Ù‡Ø§ÛŒ روزانه در این کشور، ارزیابی منابعی Ú©Ù‡ میزان ØªÙ„ÙØ§Øª عراقی را به یک میلیون تخمین Ù…ÛŒ زنند، خیلی دور از واقعیت نیست. ØØªÛŒ اگر به آمار دولت آقای مالکی Ú©Ù‡ ØµØ±ÙØ§ تعداد قربانیان را با توجه به آمار سردخانه ها، آنهم در مناطق ØªØØª کنترل ایشان، توجه کنیم ماهانه بطور متوسط 1923 Ù†ÙØ± در این کشور کشته شده اند. یعنی هر روز 64 Ù†ÙØ± جان خود را در درگیریهای خشونت آمیز از دست Ù…ÛŒ دهند.
شدت خشونت به اندازه ایست Ú©Ù‡ ØØªÛŒ قدرتمندترین رهبران قبیله ها Ùˆ بالاترین مقامات ØÚ©ÙˆÙ…تی در این کشور تضمینی برای زندگی ندارند. Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته همزمان با گزارش ژنرال پتریوس Ùˆ آقای کراکر به کنگره، شیخ عبدالستار الریشه، قدرتمندترین رهبر قبایل سنی Ú©Ù‡ چند روز پیش از آن با جورج بوش ملاقات کرده بود، در یک عملیات بمبگذاری توسط عوامل القاعده جان خود را از دست داد. شیخ عبدالستار خود از رهبران مخالÙینی بود Ú©Ù‡ سالهای گذشته در ایالت انبار با تمام قدرت در جنگ با نیروهای امریکایی شرکت داشت Ùˆ از چند Ù‡ÙØªÙ‡ گذشته با توجه به دیپلماسی اخیر ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ در همکاری با قبایل سنی Ùˆ Ù…Ø³Ù„Ø Ø³Ø§Ø®ØªÙ† آنها در مقابل دیگر گروههای رقیب، بطور موقت برای همکاری با نظامیان امریکایی اعلام آمادگی کرده بود.
جالب است که ژنرال پتریوس و آقای کراکر قرار بود همکاری ایشان با نیروهای ائتلا٠را در ایالت انبار و ملاقات او با پرزیدنت بوش را به عنوان برگ برنده خود در کاهش خشونت ها و پیشبرد سیاستهای اخیر خود به کنگره گزارش دهند.
بی Ø´Ú© تلاش برای مذاکره با سران قبایل سنی Ùˆ شیوخ در مناطق سنی نشین Ùˆ ØªØ³Ù„ÛŒØ Ø¢Ù†Ù‡Ø§ در مقابل گروههای رقیب Ùˆ ØØ¶ÙˆØ± هزاران سرباز امریکایی موقتا در منطقه انبار به کاهش درگیری با نظامیان امریکایی منجر شده است. اما این بدان معنا نیست Ú©Ù‡ میزان خشونت Ùˆ تعداد قربانیان ØØ§ØµÙ„ از آن در سراسر عراق کاهش پیدا کرده است. طبق آخرین آمارها Ùˆ گزارشهای منتشر شده توسط منابع گوناگون از جمله وزارت Ø¯ÙØ§Ø¹ امریکا Ø·ÛŒ دو سال گذشته گرچه ØØ¶ÙˆØ± Ùˆ تمرکز Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی در مناطق معینی بطور موقت میزان درگیریها را تا ØØ¯ÙˆØ¯ÛŒ کاهش داده است، اما به Ù…ØØ¶ خروج آنها از این مناطق، شدت درگیریها دوباره Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ Ùˆ گاه بسیار بیشتر از گذشته شدت Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ است. مقایسه ØªÙ„ÙØ§Øª در 8 ماه اول دوسال گذشته بیانگر این مدعاست. تعداد قربانیان کشته Ùˆ زخمی در هر دو مورد نیروهای امریکایی وعراقی بشدت در 8 ماهه اول سال 2007 در مقایسه با سال پیش Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ داشته است.
در 8 ماه اول سال 2006 تعداد ØªÙ„ÙØ§Øª نیروهای امریکایی 462 Ù†ÙØ± ثبت شده در ØØ§Ù„یکه در 8 ماه اول سال 2007 این تعداد به 739 Ù†ÙØ± Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ پیدا کرده است. تعداد مجروØÛŒÙ† از 3577 Ù†ÙØ± در سال 2006 به 4996 Ù†ÙØ± Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ است. مجموع این تعداد از 4039 Ù†ÙØ± در سال 2006 به 5735 Ù†ÙØ± در سال 2007 رسیده است.
در رابطه با نیروهای عراقی، مجموع تعداد کشته ها Ùˆ مجروØÛŒÙ† در همین دوره، یعنی 8 ماهه اول سال 2006ØŒ از 9961 Ù†ÙØ± به 16303 Ù†ÙØ± در سال جاری Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ÛŒØ§ÙØªÙ‡ است. این همه در ØØ§Ù„یست Ú©Ù‡ در سال 2007 تعداد نظامیان امریکایی در عراق به ØØ¯Ø§Ú©Ø«Ø± خود یعنی بیشتر از 160هزار Ù†ÙØ± بالغ گردید.
پس بنابراین بی دلیل نیست Ú©Ù‡ نمایندگان دمکرات کنگره امریکا گزارش آقای دیوید پتریوس، ÙØ±Ù…انده Ú©Ù„ نیروهای نظامی در عراق، را ÙØ§Ù‚د ارزش Ùˆ بی پایه ارزیابی کردند. اکثریت نمایندگان کنگره پس از گزار Ø´ ایشان با توجه به امار واقعی ØªÙ„ÙØ§Øª در عراق Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ تعداد آن به این نتیجه رسیدند Ú©Ù‡ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروهای نظامی نه تنها موجب کاهش درگیریها نشده بلکه Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ ØªÙ„ÙØ§Øª را برای هر دو کشور عراق Ùˆ امریکا در Ù¾ÛŒ داشته است. Ùˆ به همین دلیل خواهان کاهش تعداد نظامیان این کشور در عراق Ù…ÛŒ باشند. نمایندگان دمکرات در کنگره چشم انداز ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† را در عرصه های رویارویی نظامی Ùˆ جنگ نمی بینند Ùˆ اکثر آنها خواهان خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق Ù…ÛŒ باشند.
تجربه سالهای اخیر بویژه پس از Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ نیروها در عراق نشان داده است Ú©Ù‡ Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی در این کشور راه ØÙ„ نظامی ندارد Ùˆ تا زمانی Ú©Ù‡ نیروهای نظامی امریکایی در منطقه ØØ¶ÙˆØ± دارند نه تنها از شدت خشونت Ùˆ کشتارها در عراق کاسته نخواهد شد Ú©Ù‡ ØØ¶ÙˆØ± آنها دلیلی است برای موجودیت گروههای متعدد ضدامریکایی Ùˆ بعضا تروریست در عراق Ùˆ منطقه.
ریچارد آرمیتاژ چند سال پیش بدرستی بیان کرد Ú©Ù‡ القاعده Ùˆ سایر گروههای تروریستی نمی خواهند Ú©Ù‡ نیروهای نظامی ما این کشور (عراق) را ترک کنند چرا Ú©Ù‡ آنجاست Ú©Ù‡ آنها Ù…ÛŒ توانند روزانه از ما کشته بگیرند. امروز این ØÙ‚یقت بسیار آشکارتر شده است Ú©Ù‡ بخشی از نیروهای مخال٠ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ از جمله گروههای تروریستی شبیه القاعده همچنان اصرار دارند Ú©Ù‡ امریکا در عراق باقی بماند. ادامه ØØ¶ÙˆØ± نیروهای امریکایی درعراق در ØÙ‚یقت بهترین بستر مناسب برای عملیات تروریستی Ùˆ خشونت آمیز آنها را در عراق ÙØ±Ø§Ù‡Ù… کرده است. بسیاری از این نیروها بدرستی متوجه شده اند Ú©Ù‡ در صورت خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق Ù…ØÙ„ÛŒ از اعراب برای آنها در عراق باقی نخواهد ماند Ùˆ آنها نیز باید از عراق نقل مکان کنند Ùˆ بدنبال بهشت دیگری برای مبارزه خود با امریکا بگردند.
خروج نیروهای نظامی امریکایی از عراق نمایندگان واقعی مردم عراق را مجبور به مذاکره برای دستیابی به یک راه ØÙ„ عملی برای عبور از Ø¨ØØ±Ø§Ù† کنونی خواهد کرد Ùˆ عراق را از صØÙ†Ù‡ جنگ امریکا با گروههای تروریستی همچون القاعده، Ùˆ کشورهای Ø°ÛŒÙ†ÙØ¹ چون ایران Ùˆ سوریه، Ùˆ Ù…ØÙ„ تقابل شیعه Ùˆ سنی Ùˆ رقابت های منطقه ای به صØÙ†Ù‡ نبرد سیاسی میان گروههای واقعا عراقی تبدیل Ù…ÛŒ کند.
تا زمانی Ú©Ù‡ نیروهای نظامی امریکایی در عراق باقی بمانند، عراق بیشتر عرصه نبرد امریکا Ùˆ مخالÙین منطقه ای این کشور باقی خواهد ماند Ùˆ در نهایت به رشد Ùˆ تقویت نیروهای مخال٠ایالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ Ùˆ بویژه گروههای تروریستی Ùˆ بنیادگرا در منطقه منجر خواهد شد. Ùˆ Ø§ØØªÙ…ال گسترش خشونت Ùˆ جنگ Ùˆ ناامنی به Ú©Ù„ منطقه خاورمیانه را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… خواهد کرد. Ú©Ù…Ú© نظامیان امریکایی در تقویت Ùˆ تسلیج گروههای شیغه Ùˆ سنی عراقی نیز نتیجه ای جز دمیدن در کوره آتش جنگ داخلی در این کشور نخواهد داشت.
عراق امروز از یک کشور قدرتمند منطقه ای پس از ØÙ…له نظامی امریکا Ùˆ سقوط صدام به کشوری با مناطق Ù†Ùوذ کشورهای منطقه تبدیل شده است. این واقعیت Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ موجب آن شده Ú©Ù‡ راه ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† از دست مردم عراق Ùˆ امریکا خارج گردیده Ùˆ در اختیار گروههای Ø°ÛŒÙ†ÙØ¹ منطقه قرار گیرد.
Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ عظیم ترین پروژه ویرانی Ùˆ تخریب با معماری گروههای Ù†Ø¦ÙˆÙ…ØØ§Ùظه کار امریکایی با هزینه ای Ø§ÙØ²ÙˆÙ† بر 450 میلیارد دلار Ùˆ بجای گذاشتن بیشتر از یک میلیون قربانی در عراق Ùˆ بیش از 35 هزار کشته Ùˆ Ù…Ø¬Ø±ÙˆØ Ø¨Ø±Ø§ÛŒ مردم امریکا نتیجه اش به آنجا رسید Ú©Ù‡:
◠عراق به عنوان یک قدرت منطقه ای با بیشترین تعداد ØªØØµÛŒÙ„ کرده در میان کشورهای عربی منطقه Ùˆ زیربنای لازم برای رشد Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ توانست با کمترین تغییری در هرم سیاسی قدرت آن به عنصری در ثبات منطقه ای تبدیل شود، به ویرانه ای تبدیل شده است Ú©Ù‡ سران القاعده، شیوخ مرتجع قبیله ها Ùˆ رهبران بنیادگرای شیعی Ùˆ باندهای ماÙیایی آدمکش امروز در آن ØØ±Ù آخر را Ù…ÛŒ زنند.
◠جمهوری تضعی٠شده اسلامی ایران Ú©Ù‡ برای ترمیم چهره خود در داخل Ùˆ خارج به تغییر رویه جدی در سیاست های داخلی Ùˆ خارجی خود روی آورده بود، Ùˆ با ارسال یادداشت به Ø³ÙØ§Ø±Øª امریکا در سوئیس با کمترین هزینه ØØ§Ø¶Ø± به بیشترین همکاری در منطقه بود Ùˆ در ØÙ…له به Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ سقوط ØÚ©ÙˆÙ…ت طالبان از همکاری با امریکا Ø§ØØªØ±Ø§Ø² نکرد، Ùˆ Ø·Ø±Ø ØªØ¹Ù„ÛŒÙ‚ غنی سازی را نیز Ù¾Ø°ÛŒØ±ÙØªÙ‡ بود، امروز با تغییر اساسی در سیاست های داخلی Ùˆ خارجی خود نه تنها در درون به سرکوب ØØ±Ú©ØªÙ‡Ø§ÛŒ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù†Ù‡ روی آورده، Ú©Ù‡ در Ø³Ø·Ø Ù…Ù†Ø·Ù‚Ù‡ ای با چهره ای مهاجم Ùˆ مداخله گر در تمامی مسائل منطقه در موقعیت یک قدرت منطقه ای عرض اندام Ù…ÛŒ کند Ùˆ با استقرار 3000 دستکاه سانتریÙÙˆÚ˜ مدعی انتقال تجربه هسته ای خود به کشورهای منطقه نیز Ù…ÛŒ شود.
ØÚ©ÙˆÙ…ت جمهوری اسلامی ایران از برکت تهاجم نظامی امریکا به عراق Ùˆ سقوط صدام Ú©Ù‡ به اعتلای قدرت شیعیان در عراق منجر گردید، شاهد تولد همزاد خود در عراق است Ùˆ قدرت کنترل خود را به Ù„ØØ§Ø¸ سیاسی بر بخش بزرگتری از منابع انرژی جهان گسترش Ù…ÛŒ دهد. جالب تر از همه اما این است Ú©Ù‡ نزدیکترین یار Ùˆ همراه آقای بوش در عراق یعنی آقای نوری مالکی بیشتر به عروسکی در دستهای مقامات ایرانی Ù…ÛŒ ماند.
◠القاعده از یک گروهک تروریستی متواری در کوهپایه های مرزی پاکستان پس از سقوط طالبان امروز برای بار دیگر در هر دو کشور عراق Ùˆ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† نیروهای خود را بازسازی کرده Ùˆ بطور جدی در عملیات خرابکارانه در هر دو کشور ÙØ¹Ø§Ù„ است. القاعده نه تنها بیشتر خسارات را به نیروهای نظامی امریکا در عراق وارد Ù…ÛŒ آورد Ú©Ù‡ جدی ترین مانع نزدیکی گروههای شیعه Ùˆ سنی برای همکاری با یکدیگر نیز Ù…ÛŒ باشد. اسامه بن لادن رهبر این گروه هنوز با پیامهای تهدیدآمیز خود جولان Ù…ÛŒ دهد.
◠اما چهره دمکراسی Ùˆ پیام دمکراسی خواهی بویژه دمکراسی لیبرال امریکایی در سراسر منطقه Ùˆ ØØªÛŒ ÙØ±Ø§ØªØ± از آن بشدت آسیب دیده است. عواقب جنگ برای مردم منطقه، مداخله زورگویانه امریکا، تجربه های دردناک خشونت های روزانه در عراق، Ø§ÙØªØ¶Ø§Ø ابوقریب Ùˆ نقض ØÙ‚وق بشر در زندانهای آشکار Ùˆ پنهان ØªØØª کنترل امریکا، چنان تصویری از دمکراسی امریکایی در منطقه ساخته است Ú©Ù‡ برای ترمیم آن سالهای طولانی زمان لازم است.
امروز Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ نه تنها در عراق Ú©Ù‡ در تمامی منطقه از لبنان Ùˆ سوریه Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ تا پاکستان Ùˆ ترکیه موج اسلامگرایی Ùˆ گرایش به Ø§ØØ²Ø§Ø¨ با برنامه های اسلامی، جایگزین Ù¾Ù„Ø§ØªÙØ±Ù…های دمکراسی خواهی شده است. این روند Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ پروژه های دمکراسی خواهانه روشنÙکران لیبرال، دمکرات Ùˆ سکولار در کشورهای منطقه را دچار جدی ترین چالش در این کشورها کرده است.
با Ø§ØØªØ±Ø§Ù…ØŒ
رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
*مجله اکونومیست، شماره 8546، جلد 384، 15 سپتامبر 2007
http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A7967-2004Oct28.h
Next entry: چرا مجازات اعدام باید لغو گردد
Previous entry: Ú¯ÙØªÚ¯ÙˆÛŒÛŒ با بابک امیرخسروی