رضا ÙØ§Ù†ÛŒ یزدی
گویند رمز عشق مگویید و نشنوید
مشکل ØÚ©Ø§ÛŒØªÛŒ است Ú©Ù‡ تقریر می‌‌کنند
اقتدارگرايان و چالش هاي تند آينده
دوران تاريخي جديدي در عرصه سياست در کشور ما آغاز شد. تواÙÙ‚ مجموعه گرايش راست به ÙŠÚ© کودتا Ùˆ برگزاري انتخابات نمايشي به عنوان بخشي از اين کودتا نهايتا به سرانجام رسيد. اينکه اين کوتا در ادامه خود به Ú†Ù‡ شيوه هايي براي ادامه سرکوب Ùˆ ØØ°Ù رقباي خود از عرصه سياست کشور روي مي آورد، در آينده بيشتر روشن خواهد شد، اما آنچه Ù¾Ø±ÙˆØ§Ø¶Ø Ø§Ø³Øª اين است Ú©Ù‡ اراده تمام Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª در اين مقطع بر آن بود Ú©Ù‡ رقباي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ خود را از عرصه ØÚ©ÙˆÙ…تي بدر کرده Ùˆ مقابله با جنبش رو به رشد Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù†Ù‡ در کشور را Ú©Ù‡ جهت اساسي آن تØÙˆÙ„ات ساختاري در نظام را هد٠گيري نموده بود، به سرانجام رساند.
عوامل موثر و زمينه هاي انجام کودتا در کشور چه بودند؟
براي مقابله با اين کودتا بايد ابتدا زمينه هاي ØØ±Ú©Øª کودتايي در کشور را بدرستي تØÙ„يل نموده Ùˆ درک مشخصي از آنچه زمينه هاي پيروزي آن را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… نمود، بدست آورد. بدون شناخت دقيق از اين عناصر نمي توان جنبش مقابله با کودتا را سازماندهي کرد Ùˆ جنبش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù†Ù‡ در کشور را از بن بست کنوني آن خارج ساخت.
امکانات پيشبرد Ø·Ø±Ø Ú©ÙˆØ¯ØªØ§ در ØÙ‚يقت در دو عرصه بين المللي Ùˆ داخلي براي گرايش راست ÙØ±Ø§Ù‡Ù… آمده بود. آنچه را Ú©Ù‡ سالهاي قبل، Ùˆ ØØªÙŠ Ø³Ø§Ù„ گذشته، وجود نداشت.
در عرصه بين المللي:
1.ÙØ±Ø§ØºØª خاطر رهبران Ø¬Ù†Ø§Ø Ø§Ù‚ØªØ¯Ø§Ø±Ú¯Ø±Ø§ از مداخله نظامي آمريکا با توجه به ØØ¶ÙˆØ± توانمند جنبش ØµÙ„Ø Ø¯Ø± اروپا Ùˆ آمريکا در مقابله با مداخله نظامي Ùˆ لشگر کشي آمريکا Ùˆ هم پيمانان او بويژه پس از ØÙ…له آمريکا به Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ عراق اÙکار عمومي در داخل آمريکا Ùˆ کشورهاي عضو پيمان ناتو، Ùˆ Ù…ØÚ©ÙˆÙ…يت مداخله نظامي در ساير کشورها از جانب گروه هآي ميليوني مردم، پارلمان هاي کشورهاي اروپايي، رهبران Ø§ØØ²Ø§Ø¨ در اين کشورها Ùˆ عدم تواÙÙ‚ رهبران کشورهاي اروپايي Ùˆ عدم تواÙÙ‚ Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠ مختل٠قدرت در آمريکا بر ادامه پروژه مداخله نظامي در کشورها، Ùˆ عراقي کردن ايران.
2.پيچيدگي اوضاع منطقه پس از مداخله نظامي آمريکا Ùˆ هم پيمانان در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ عراق Ùˆ Ú¯Ø±ÙØªØ§Ø±ÙŠ Ù†ÙŠØ±ÙˆÙ‡Ø§ÙŠ آمريکايي در عراق Ùˆ عدم توانايي آنها به ØÙ„ سريع Ø¨ØØ±Ø§Ù† پس از ÙØ±ÙˆÙ¾Ø§Ø´ÙŠ Ù†Ø¸Ø§Ù… استبدادي صدام در عراق Ùˆ ناتواني آمريکا در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† براي ظهور ØÚ©ÙˆÙ…ت هايي دمکراتيک در اين کشورها Ùˆ ايجاد ثبات سياسي – اجتماعي در اين دو کشور Ùˆ نياز آمريکا به ايران در اين منطقه با توجه به Ù†Ùوذ Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ تاثير گذاري انها در اين دو کشور براي ØÙ„ مشکل
3.تمايل آمريکا به ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† خاورميانه Ùˆ توجه آمريکا به نقش ايران Ùˆ Ù†Ùوذ Ù…ØØ§ÙÙ„ نظامي Ùˆ اقتدارگراي ايران در اين رابطه
4.نااميدي غرب از توان اداري، سياسي کشور از جريان Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ Ùˆ ميزان Ù†Ùوذ گرايش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ در تصميم گيري هاي کلان در سياست خارجي، کشورهاي غربي بويژه آمريکا، پس از قبول مواÙقت ايران براي امضاي پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ توسط Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ توان کنترل جامعه Ùˆ گرايشات قدرت در رابطه با اجراي تعهدات خارجي از جانب اين گرايش، به اين نتيجه رسيدند Ú©Ù‡ نيروهاي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ در داخل ÙØ§Ù‚د قدرت سياسي لازم براي مذاکره در عرصه هآي اساسي Ùˆ تعيين کننده بوده Ùˆ Ø·Ø±Ù ØØ³Ø§Ø¨ آنها، گرايش اقتدارگراي ØÚ©ÙˆÙ…تي است Ú©Ù‡ در نهايت در تعيين سياست هاي کلان تصميم گيرنده نهايي بوده Ùˆ در صورت تمايل قادر به اجراي تعهدات خود در عرصه بين المللي خواهد بود.
عرصه سياست هاي داخلي:
1.Ùقر، ÙØ³Ø§Ø¯ØŒ رشوه خواري، اعتياد به مواد مخدر، بيکاري Ùˆ گراني، نااميدي Ùˆ ياس در جوانان کشور Ùˆ آينده نامعلوم، ÙØ±Ø§Ø± مغزها Ùˆ متخصصين از کشور، Ùˆ وجود باندهاي ماÙيايي Ùˆ اعمال اراده آنها در تمامي عرصهاي زندگي مردم.
2.نبود يک سياست روشن در عرصه هاي اقتصادي-اجتماعي و انتظار بي پايان مردم از سالهاي پس از انقلاب و جنگ
3.سياست هاي نادرست Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† Ùˆ ناتواني آنها در بسيج Ùˆ همراهي با مردم در مبارزه با گرايش راست، عدم Ø´ÙØ§Ùيت در Ú¯ÙØªØ§Ø± با مردم، ناتواني Ùˆ Ú©Ù… بهادادن به سازماندهي نهادهاي مدني، سياست هاي عقب مانده لويي جرگه اي Ùˆ طايÙÙ‡ اي Ùˆ ريش سÙيدي، بازي با قواعد Ùˆ Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از ابزارهايي چون ØÚ©ÙˆÙ…ت ديني Ùˆ مردمسالاري ديني، Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از وصاياي امام خميني، Ú©Ù‡ اقتدارگرايان با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از همان قواعد Ùˆ ابزارها به سرکوب جنبش Ø§ØµÙ„Ø§ØØ§Øª کمر بسته اند.
اضاÙÙ‡ بر همه اينها، عدم ØØ¶ÙˆØ± Ø§ØØ²Ø§Ø¨ Ùˆ سازمان هاي سياسي مسئول ÙØ¹Ø§Ù„ ونوين در عرصه سياست در داخل Ùˆ خارج از کشور Ú©Ù‡ بتوانند ÙŠÚ© جنبش گسترده دمکراسي خواهي را سازمان داده Ùˆ Ø§Ù†ÙØ¹Ø§Ù„ جامعه گسترده ايرانيان خارج Ùˆ داخل کشور را به ÙŠÚ© نيروي سازمان ÙŠØ§ÙØªÙ‡ براي تØÙˆÙ„ات دمکراتيک در مقابله با Ø¬Ù†Ø§Ø Ø§Ù‚ØªØ¯Ø§Ø±Ú¯Ø±Ø§ به ميدان بسيج نمايند.
Ùˆ مهم تر از همه نااميدي مردم از Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† دولتي، رويگردان شدن از شيوه هاي مبارزه جاري در کشور Ùˆ خانه نشيني آنها.
اين مجموعه دست به دست هم داده Ùˆ زمينه هاي انجام کودتا را در مرØÙ„Ù‡ کنوني ÙØ±Ø§Ù‡Ù… آورده Ùˆ اقتدارگرايان با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ Ùˆ شناخت از Ù„ØØ¸Ù‡ Ùˆ ØØ³Ø§Ø³ÙŠØª زمان به ØØ§Ú©Ù…يت دوگانه قدرت در بالا پايان داده Ùˆ آغاز مرØÙ„Ù‡ نويني از استقرار ÙŠÚ© ديکتاتوري ديني را با انتخابات ÙØ±Ù…ايشي مجلس Ù‡ÙØªÙ… بر بنيادهاي ضد دمکراتيک نظام جمهوري اسلامي Ùˆ با تکيه بر ساختارهاي موجود در نظام کنوني Ùˆ ØÙ…ايت Ùˆ تهديد نظاميان آغاز نمودند. جداي از آنکه کودتاگران طي ماههاي اخير به Ú†Ù‡ تواÙÙ‚ هايي با کشورهاي غربي بويژه آمريکا دست ÙŠØ§ÙØªÙ‡ اند Ùˆ Ù…Ø³Ø§ÙØ±Øª آقاي Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠ Ø¨Ù‡ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ Ùˆ Ù…Ø³Ø§ÙØ±Øª وزير خارجه ايتابيا به تهران، ديدار مقامامت ايراني با نمايندگان کنگره آمريکا Ùˆ Ø³ÙØ± پرنس چارلز در آخرين روزهاي ØªØØµÙ† نمايندگان به اعتراض به کودتاي اقتدارگرايان Ùˆ سکوت Ù…ØØ§ÙÙ„ دولتي در غرب بويژه در آمريکا را در رابطه با کودتاي آنها در درون چگونه ØªÙØ³ÙŠØ± نماييم.
گرايش راست از هم اکنون دو چالش عمده را در مقابل خود دارد.
در عرصه خارجي، برقراري رابطه با آمريکا و بهبود مناسبات با دنياي غرب.
در عرصه داخلي، پاسخ به نيازهاي جامعه در ØØ§Ù„ انتظار در مقابل ØØ§Ú©Ù…يت يکپارچه Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³ØªØŒ بدون ØØ¶ÙˆØ± ÙŠÚ© گرايش عمده Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ درون ØÚ©ÙˆÙ…تي
چالش هاي اصلي کودتاگران در عرصه سياست خارجی
گرچه گرايش اقتدارگرا وعده به برقراري مناسبات Ùˆ عادي سازي روابط با آمريکا را به برگ برنده اي در مقابله با خود با Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† درون ØÚ©ÙˆÙ…ت تبديل نموده Ùˆ غرب بويژه آمريکائيان را در مقابل ØØ±Ú©Øª کودتايي به سکوت Ùˆ ØÙ…ايت نسبي کشانيد، ولي اين بدان معنا نيست Ú©Ù‡ مشکل ØÙ„ شده است. اقتدارگرايان در اين عرصه با موانع اساسي زير مواجه خواهند بود.
1.ØØ¶ÙˆØ± گرايشات Ùوق ارتجاعي در درون آنها، Ú©Ù‡ به Ù„ØØ§Ø¸ ايدئولوژيک Ùˆ مذهبي در تقابل کامل با برقراري مناسبات با آمريکا قرار مي گيرند؛ گرايشات از نوع القاعده Ùˆ طالبان Ùˆ Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÙŠ Ø´Ø¨ÙŠÙ‡ بن لادن Ùˆ ملاعمر در درون آنها Ú©Ù… نيستند.
2.ادامه تلاش Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠÙŠ از Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† براي ادامه Ùˆ ØÙظ روابط موجود آنها با ساير Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† در ساير نقاط جهان، Ùˆ تلاش آنها در جهت سازماندهي ØØ±Ú©Ø§Øª تروريستي Ùˆ سازماندهي Ù…ØØ§ÙÙ„ ضد غربي-ضد آمريکايي براي باج گيري در مناسبات ديپلماتيک.
3.ناتواني مجموعه گرايش اقتدارگرا (به Ù„ØØ§Ø¸ ايدئولوژيک، مذهبي، پيوندهاي نظامي-اطلاعاتي با Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† در منطقه) به شرکت در ÙØ±Ø¢ÙŠÙ†Ø¯ ØµÙ„Ø Ø¯Ø± منطقه خاورميانه Ú©Ù‡ ÙŠÚ©ÙŠ از موضوعات مذاکره غرب با اقتدارگرايان مي باشد.
4.ناتواني اکثريت گرايش اقتدارگرا به پذيرش مواÙقت Ùˆ همراهي با پروتکل هاي جهاني به Ù„ØØ§Ø¸ تنگناهاي ايدئولوژيک Ùˆ اصولي آنها با مصوبات مجامع بين المللي از جمله:
پذيرش اعلاميه جهاني ØÙ‚وق بشر Ùˆ تعهد به اجراي آن
کنوانسيون ضد شکنجه
عضويت در کنوانسيون Ø±ÙØ¹ کليه اشکال تبعيض از زنان
قبول همکاري با سازمان هاي بين المللي از جمله عÙÙˆ بين الملل Ùˆ ديده بان ØÙ‚وق بشر، Ùˆ ...
5.عدم اعتماد Ù…ØØ§ÙÙ„ بين المللي دول غربي بويژه دولت ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ به اقتدارگرايان ØØ§Ú©Ù… در رابطه با گذشته سياسي آنها Ùˆ نقش آنها در ايجاد ÙØ¶Ø§ÙŠ Ø¶Ø¯ آمريکايي در منطقه، اشغال Ùˆ ØÙ…له به Ø³ÙØ§Ø±Øª خانه ها، سازماندهي ØØ±Ú©Ø§Øª تروريسي به مراکز آمريکايي Ùˆ سازماندهي نهضت ها Ùˆ ØØ±Ú©Øª هاي نظامي ضد آمريکايي Ùˆ ضد اسرائيلي ØªØØª نظارت نيروهاي نظامي ØªØØª کنترل اقتدارگرايان در گذشته
مهمترين چالش اقتدارگرايان اما آنجاست Ú©Ù‡ آنها قادر نخواهند بود Ú©Ù‡ شرايط مساعد کنوني را در رابطه با وضعيت کنوني در منطقه Ùˆ خصوصا عراق به Ù†ÙØ¹ خود ØÙظ نمايند.
موازنه کنوني براي امتياز گيري از غرب بويژه آمريکا بر سر مسائل منطقه، گرچه در زمان ØØ§Ø¶Ø± به Ù†ÙØ¹ جمهوري اسلامي است اما پايدار نخواهد ماند.
تعهد اقتدارگرايان به ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ براي ØÙ„ مسئله عراق Ùˆ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† در منطقه به مانند شمشير دولبه اي است Ú©Ù‡ در هر ØØ§Ù„ت آنها را قرباني خواهد کرد. اقتدارگرايان نمي توانند به اين خواست آمريکا پاسخ داده Ùˆ به تعهد خود پايبند باشند، چرا Ú©Ù‡ ÙØ±Ø§ØºØª آمريکا پس از ØÙ„ مسئله عراق، ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ را متوجه آنها خواهد کرد Ùˆ اين دقيقا همان جايي است Ú©Ù‡ اقتدارگرايان از آن ÙˆØØ´Øª دارند. ØªØØ±ÙŠÚ©Ø§Øª اقتدارگرايان در عرصه عراق به منظور ØÙظ موازنه کنوني نيز ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ را به رويارويي با آنها خواهد کشانيد.
اين موازنه از جهت ديگري بر عليه اقتدارگرايان نيز در ØØ§Ù„ تغيير است. موضع گيري آيت الله سيستاني در رابطه با انتخابات اخير در ايران Ùˆ وضعيت کنوني عراق Ùˆ Ù†Ùوذ روز Ø§ÙØ²ÙˆÙ† Ù…ØØ§ÙÙ„ شيعه Ú©Ù‡ با ÙØ§ØµÙ„Ù‡ Ú¯Ø±ÙØªÙ† از روش اقتدارگرايان در ايران سعي بر پذيرش بيشتر اجتماعي در جامعه عراق را هد٠قرار داده اند، نيز برعليه اين بازي بي سرانجام اقتدارگرايان مي باشد.
اضاÙÙ‡ بر همه اينها، کشورهاي غربي، بويژه ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ نمي توانند به اÙکار عمومي مردم خود بي اعتنا بوده Ùˆ با کودتاگران کنوني Ú©Ù‡ از کمترين اعتبار ممکن برخوردارند Ùˆ بعضي از شخصيت هاي درجه اول آنها در دادگاه هاي رسمي اين کشورها به دليل همدستي Ùˆ مشارکت در Ø·Ø±Ø Ù‡Ø¢ÙŠ ترور Ùˆ بمب گذاري Ù…ØÚ©ÙˆÙ… شده Ùˆ مورد پيگرد هستند، بيش از پيش نزديکي نمايند. رهبران دول غربي بر خلا٠آنچه در کشور ما مي گذرد، ناچار به پاسخگويي به اÙکار عمومي خود بوده Ùˆ اين Ø§ØØªÙŠØ§Ø· سياسي مانعي جدي بر سر راه بهبود مناسبات ايران با اروپا Ùˆ ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ است.
Ø¨ØØ±Ø§Ù† معرو٠به پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ نيز از مواردي است Ú©Ù‡ Ø¬Ù†Ø§Ø Ú©ÙˆØ¯ØªØ§Ú¯Ø± را نهايتا در سياست خارجي خود به مقابله Ùˆ رويارويي با دنياي غرب، بويژه ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ کشانده Ùˆ آنها در داخل نيز به شکا٠و رويارويي نيروهاي منجر خواهد شد. گرچه آقاي ØØ³Ù† Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠ Ø§Ø² رهبران کودتا Ùˆ چهره هاي برجسته دوران جديد Ùˆ کانديدا رياست جمهوري آينده به قول مطبوعات غربي، پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ را ØªØØª ÙØ´Ø§Ø±Ù‡Ø§ÙŠ Ø§Ø±ÙˆÙ¾Ø§ Ùˆ آمريکا به نمايندگي از رهبري نظام جمهوري اسلامي امضاء نمود. اما تمام Ù…ØØ§ÙÙ„ غربي اين تواÙÙ‚ ايران را به ديده ترديد نگريسته Ùˆ نگران ادامه ÙØ¹Ø§Ù„يت هاي ايران در عرصه Ùنآوري هسته اي بوده Ùˆ تواÙÙ‚ ايران را در متوق٠کردن پروسه غني سازي اورانيوم با ديده ظن دنبال مي کنند.
اما Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ کودتاگر در اکثريت خود به دنبال پيشبرد اين پروژه بوده Ùˆ بدنبال دستيابي به Ø³Ù„Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠ اتمي مي باشند.
اختلا٠نظر در اين مورد بطور جدي در Ù…ØØ§ÙÙ„ راست وجود دارد، بخشي از آنها باتوجه به شرايط کنوني Ùˆ Ú¯Ø±ÙØªØ§Ø±ÙŠ Ø¢Ù…Ø±ÙŠÚ©Ø§ØŒ معتقدند Ú©Ù‡ بهترين شرايط براي دنبال کردن اين پروژه در Ù„ØØ¸Ù‡ کنوني است Ùˆ به اين Ù„ØØ§Ø¸ مخال٠هرگونه همکاري با آمريکا براي ØÙ„ مسئله عراق Ùˆ آمريکا بوده Ùˆ رسما خواهان ادامه پروسه غني سازي اورانيوم مي باشند.
اين اختلا٠نظر در اساس مي تواند به درگيري هاي جدي در Ù…ØØ§ÙÙ„ راست انجاميده Ùˆ نهايتا در صورت تÙوق به مقابله جمهوري اسلامي Ùˆ جهان غرب بويژه آمريکا منجر گردد.
گرايش راست گرچه بطور موقت توانست صداي معترض براي ادامه پروژه توليد اورانيوم غني شده را در چند ماه گذشته خاموش نمايد، ولي اين امر در دراز مدت براي آنها ميسر نخواهد بود.
چالش هاي اساسي کودتاگران در عرصه داخل:
اقتدارگرايان در عرصه سياست داخلي مشکلات معيني را پيش رو دارند. ابتدا اينکه بايد به نيازهاي مردم پاسخ داد. آنها مدتهاست Ú©Ù‡ با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از شوراي نگهبان از تصويب هر لايØÙ‡ اي جلوگيري نموده Ùˆ اوضاع پريشان کنوني را عمدتا Ù…ØØµÙˆÙ„ بي سياستي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† Ùˆ عدم برنامه روشن اقتصادي از جانب آنان دانسته Ùˆ آنها را متهم مي نمودند Ú©Ù‡ توجه آنها جز به سهم خواهي در عرصه سياست Ùˆ بازي با Ø§Ù„ÙØ§Ø¸ÙŠ Ø¬Ø² آزادي، دمکراسي Ùˆ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ چيز ديگري نبوده Ùˆ بلاياي بيکاري، Ùقر، گراني، مشکل مسکن Ùˆ اعتياد Ùˆ همه را Ù…ØØµÙˆÙ„ ØØ§Ú©Ù…يت دوگانه Ùˆ بن بست سياسي ارزيابي مي کردند.
ØØ§Ù„ نوبت آنهاست، بايد بگويند Ú©Ù‡ Ú†Ù‡ مي کنند Ùˆ نه تنها بگوئيد Ú©Ù‡ به اين انتظار پاسخ دهند، مطمئنا آنها نه برنامه روشني داشته Ùˆ نه راه ØÙ„ معيني را تا Ø¨ØØ§Ù„ ارائه نموده اند.
گرچه Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠÙŠ از آنها با انديشه تزريق چند ميليارد دلار به اقتصاد تصور مي کنند Ú©Ù‡ تا چندين سال آينده بخشي از مشکلات ØÙ„ خواهد شد.
Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª به اين دليل Ú©Ù‡ متکي بر بخشي از رانت خواران Ùˆ سرمايه داري دلال بوده اساسا نمي تواند سرمايه گذاري در کشور را تشويق نموده Ùˆ توسعه اقتصادي را به ارمغان آورد.
اما عمده ترين چالش ها در اين عرصه عبارتند از:
نداشتن يک برنامه مشخص اقتصادي-اجتماعي براي آينده کشور
گرايش راست گرچه Ù…ØªØØ¯ Ùˆ يکپارچه در مقابل Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† عمل کرد، اما Ø§Ø®ØªÙ„Ø§ÙØ§Øª درون خود آنها، بويژه در زماني Ú©Ù‡ نيروي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ از عرصه ØØ§Ú©Ù…يت سياسي خارج گرديده شدت خواهد Ú¯Ø±ÙØª Ùˆ آنها را به چالش در مقابل يکديگر مي کشاند.
عدم هماهنگي با بدنه مديريت جامعه: درست است Ú©Ù‡ اقتدارگرايان بالاي هرم سياسي را به Ø´Ú©Ù„ کودتايي در درست Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ اند، اما براي اداره کشور کاÙÙŠ نيست، اداره کشور بدون همراهي Ùˆ هماهنگي با بدنه مديريت در Ú©Ù„ کشور ممکن نخواهد بود. منظور از اين بدنه، وزارتخانه ها، ادارات دولتي، شرکتهاي مشاور، مديريت دانشگاه ها Ùˆ موسسات علمي Ùˆ ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ÙŠ ÙŠØ§ تمام آن سيستمي است Ú©Ù‡ ØÚ©ÙˆÙ…ت را ادامه پذير Ùˆ ممکن مي نمايد.
اساسا بدنه مديريت جامعه سالهاست Ú©Ù‡ ليبرال شده Ùˆ ديگر ØØ§Ø¶Ø± به پذيرش تÙکر ارتجاعي Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª نمي باشد. اين Ø§Ø®ØªÙ„Ø§Ù ÙØ§Ø² سياسي مشکلي است Ú©Ù‡ هيچ گاه گرايش راست قادر به ØÙ„ آن نخواهد بود.
اين بدنه مديريت اجتماعي براي هميشه در آينده باز توليدش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ Ùˆ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ است Ùˆ براي هميشه مشکلي است در مقابل راس هرم ØØ§Ú©Ù…يت سياسي کشور.
4. جامعه ما در شرايط کنوني با توجه به تØÙˆÙ„ات دنياي جديد، ميانگين سني جامعه، تعداد جوانان Ùˆ دانشجويان، ميزان زنان ØªØØµÙŠÙ„کرده Ùˆ دانشجو Ùˆ مديران جامعه، Ùˆ ارتباط وسيع آنها با دنياي بيرون، باز توليدش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ سياسي است. از دانشگاه هاي ما ديگر مرتجع بيرون نخواهد آمد. دانشگاه هاي ما امروز به طور عمده ليبرال پرورند. بنابراين، باز توليد جامعه در عرصه سياست با نياز گرايش اقتدارگرا همخواني نداشته Ùˆ در تضاد Ùˆ تناقض با آن قرار مي گيرد.
5.Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠØª Ùˆ خصوصا در ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه نيز بازتوليد ديگر به گونه گذشته نيست، ØØªÙŠ ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه دوران جديد، ديگر آخوندهاي مرتجع توليد نمي کنند. مشکيني Ùˆ Ù…ØµØ¨Ø§Ø ÙŠØ²Ø¯ÙŠ Ù…ØØµÙˆÙ„ دوراني از ØÙˆØ²Ù‡ هستند، Ú©Ù‡ ياد Ú¯Ø±ÙØªÙ† زبان انگليسي گناه، خواندن رمان هاي اجتماعي Ú©ÙØ± Ùˆ ÙلسÙÙ‡ Ùˆ تاريخ معصيت معرÙÙŠ مي شد. طلبه هاي امروز Ú©Ù‡ زبان خارجي ياد مي گيرند، ÙلسÙÙ‡ Ùˆ تاريخ مي خوانند، مسابقه Ùوتبال تماشا مي کنند Ùˆ در ØÙˆØ²Ù‡ ها واليبال بازي مي کنند، طلبه اي Ú©Ù‡ آواز مي خواند Ùˆ سينما مي رود Ùˆ به اينترنت دسترسي دارد، ديگر مشکني نخواهند شد.
مشکيني Ùˆ امثال او Ù…ØØµÙˆÙ„ دوره جهل Ùˆ ناداني جامعه ما در ØÙˆØ²Ù‡ ها بوده اند. اقتدارگرايان ØØªÙŠ Ø¨Ù‡ Ù„ØØ§Ø¸ Ùکري Ùˆ ايدئولوژيک ديگر نمي توانند خود را بازتوليد نمايند.
9.تØÙˆÙ„ در ميزان مشارکت زنان در عرصه هاي مديريت جامعه، Ø§ÙØ²Ø§ÙŠØ´ قابل توجه تعداد زنان دانشجو Ùˆ ØªØØµÙŠÙ„کرده، ØØ¶ÙˆØ± زنان در ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه Ùˆ شرکت ÙØ¹Ø§Ù„ آنها در تمامي عرصه هاي جامعه ما Ùˆ عدم توانايي اقتدارگرايان در پاسخگويي به خواست Ùˆ تمناهاي دختران Ùˆ زنان در جامعه به Ù„ØØ§Ø¸ مواضع Ùˆ باورهاي ايدئولوژيک Ùˆ نگاه سنتي Ùˆ عقب مانده آنها به زنان نيز اقتدارگرايان را به رويارويي با جنبش زنان Ú©Ù‡ امروزه در کنار جنبش دانشجويي Ùˆ جوانان کشور ÙŠÚ©ÙŠ از پایه هاي اساسي جنبش دمکراسي خواهي در کشور است، کشانده Ùˆ ÙŠÚ©ÙŠ از چالش هاي جدي در مقابل اقتدارگرايان ØØ§Ú©Ù… بوده Ùˆ خواهد بود.
اقتدارگرايان مسلما بيشترين تلاش خود را خواهند کرد Ú©Ù‡ بر اين چالش ها ÙØ§ÙŠÙ‚ آيند، اما موانع ايدئولوژيک، نگاه سنتي، ØØ¶ÙˆØ± نمايندگان عقب مانده ترين بخش هاي جامعه در آنها Ùˆ عادت به شيوه هاي سرکوبگرانه ØÚ©ÙˆÙ…تي از جمله موانعي است Ú©Ù‡ گذشت از آنها به معني ترک هويت است Ùˆ اين با موجوديت اين گرايش در تناقض اساسي است.
اينکه ما چگونه مي توانيم آنها را در اين عرصه از چالش هاي اجتماعي از پاي درآوريم، و آنها را وادار به تمکين به خواستهاي اکثريت جامعه نماييم، موضع مقاله ديگري است که در آينده به آن خواهم پرداخت.
با تشکر Ùˆ Ø§ØØªØ±Ø§Ù…ØŒ
رضا ÙØ§Ù†ÙŠ ÙŠØ²Ø¯ÙŠ
3 اسÙند ماه 1382
عوامل موثر و زمينه هاي انجام کودتا در کشور چه بودند؟
براي مقابله با اين کودتا بايد ابتدا زمينه هاي ØØ±Ú©Øª کودتايي در کشور را بدرستي تØÙ„يل نموده Ùˆ درک مشخصي از آنچه زمينه هاي پيروزي آن را ÙØ±Ø§Ù‡Ù… نمود، بدست آورد. بدون شناخت دقيق از اين عناصر نمي توان جنبش مقابله با کودتا را سازماندهي کرد Ùˆ جنبش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù†Ù‡ در کشور را از بن بست کنوني آن خارج ساخت.
امکانات پيشبرد Ø·Ø±Ø Ú©ÙˆØ¯ØªØ§ در ØÙ‚يقت در دو عرصه بين المللي Ùˆ داخلي براي گرايش راست ÙØ±Ø§Ù‡Ù… آمده بود. آنچه را Ú©Ù‡ سالهاي قبل، Ùˆ ØØªÙŠ Ø³Ø§Ù„ گذشته، وجود نداشت.
در عرصه بين المللي:
1.ÙØ±Ø§ØºØª خاطر رهبران Ø¬Ù†Ø§Ø Ø§Ù‚ØªØ¯Ø§Ø±Ú¯Ø±Ø§ از مداخله نظامي آمريکا با توجه به ØØ¶ÙˆØ± توانمند جنبش ØµÙ„Ø Ø¯Ø± اروپا Ùˆ آمريکا در مقابله با مداخله نظامي Ùˆ لشگر کشي آمريکا Ùˆ هم پيمانان او بويژه پس از ØÙ…له آمريکا به Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ عراق اÙکار عمومي در داخل آمريکا Ùˆ کشورهاي عضو پيمان ناتو، Ùˆ Ù…ØÚ©ÙˆÙ…يت مداخله نظامي در ساير کشورها از جانب گروه هآي ميليوني مردم، پارلمان هاي کشورهاي اروپايي، رهبران Ø§ØØ²Ø§Ø¨ در اين کشورها Ùˆ عدم تواÙÙ‚ رهبران کشورهاي اروپايي Ùˆ عدم تواÙÙ‚ Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠ مختل٠قدرت در آمريکا بر ادامه پروژه مداخله نظامي در کشورها، Ùˆ عراقي کردن ايران.
2.پيچيدگي اوضاع منطقه پس از مداخله نظامي آمريکا Ùˆ هم پيمانان در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ùˆ عراق Ùˆ Ú¯Ø±ÙØªØ§Ø±ÙŠ Ù†ÙŠØ±ÙˆÙ‡Ø§ÙŠ آمريکايي در عراق Ùˆ عدم توانايي آنها به ØÙ„ سريع Ø¨ØØ±Ø§Ù† پس از ÙØ±ÙˆÙ¾Ø§Ø´ÙŠ Ù†Ø¸Ø§Ù… استبدادي صدام در عراق Ùˆ ناتواني آمريکا در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† براي ظهور ØÚ©ÙˆÙ…ت هايي دمکراتيک در اين کشورها Ùˆ ايجاد ثبات سياسي – اجتماعي در اين دو کشور Ùˆ نياز آمريکا به ايران در اين منطقه با توجه به Ù†Ùوذ Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ تاثير گذاري انها در اين دو کشور براي ØÙ„ مشکل
3.تمايل آمريکا به ØÙ„ Ø¨ØØ±Ø§Ù† خاورميانه Ùˆ توجه آمريکا به نقش ايران Ùˆ Ù†Ùوذ Ù…ØØ§ÙÙ„ نظامي Ùˆ اقتدارگراي ايران در اين رابطه
4.نااميدي غرب از توان اداري، سياسي کشور از جريان Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ Ùˆ ميزان Ù†Ùوذ گرايش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ در تصميم گيري هاي کلان در سياست خارجي، کشورهاي غربي بويژه آمريکا، پس از قبول مواÙقت ايران براي امضاي پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ توسط Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ توان کنترل جامعه Ùˆ گرايشات قدرت در رابطه با اجراي تعهدات خارجي از جانب اين گرايش، به اين نتيجه رسيدند Ú©Ù‡ نيروهاي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ در داخل ÙØ§Ù‚د قدرت سياسي لازم براي مذاکره در عرصه هآي اساسي Ùˆ تعيين کننده بوده Ùˆ Ø·Ø±Ù ØØ³Ø§Ø¨ آنها، گرايش اقتدارگراي ØÚ©ÙˆÙ…تي است Ú©Ù‡ در نهايت در تعيين سياست هاي کلان تصميم گيرنده نهايي بوده Ùˆ در صورت تمايل قادر به اجراي تعهدات خود در عرصه بين المللي خواهد بود.
عرصه سياست هاي داخلي:
1.Ùقر، ÙØ³Ø§Ø¯ØŒ رشوه خواري، اعتياد به مواد مخدر، بيکاري Ùˆ گراني، نااميدي Ùˆ ياس در جوانان کشور Ùˆ آينده نامعلوم، ÙØ±Ø§Ø± مغزها Ùˆ متخصصين از کشور، Ùˆ وجود باندهاي ماÙيايي Ùˆ اعمال اراده آنها در تمامي عرصهاي زندگي مردم.
2.نبود يک سياست روشن در عرصه هاي اقتصادي-اجتماعي و انتظار بي پايان مردم از سالهاي پس از انقلاب و جنگ
3.سياست هاي نادرست Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† Ùˆ ناتواني آنها در بسيج Ùˆ همراهي با مردم در مبارزه با گرايش راست، عدم Ø´ÙØ§Ùيت در Ú¯ÙØªØ§Ø± با مردم، ناتواني Ùˆ Ú©Ù… بهادادن به سازماندهي نهادهاي مدني، سياست هاي عقب مانده لويي جرگه اي Ùˆ طايÙÙ‡ اي Ùˆ ريش سÙيدي، بازي با قواعد Ùˆ Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از ابزارهايي چون ØÚ©ÙˆÙ…ت ديني Ùˆ مردمسالاري ديني، Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از وصاياي امام خميني، Ú©Ù‡ اقتدارگرايان با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از همان قواعد Ùˆ ابزارها به سرکوب جنبش Ø§ØµÙ„Ø§ØØ§Øª کمر بسته اند.
اضاÙÙ‡ بر همه اينها، عدم ØØ¶ÙˆØ± Ø§ØØ²Ø§Ø¨ Ùˆ سازمان هاي سياسي مسئول ÙØ¹Ø§Ù„ ونوين در عرصه سياست در داخل Ùˆ خارج از کشور Ú©Ù‡ بتوانند ÙŠÚ© جنبش گسترده دمکراسي خواهي را سازمان داده Ùˆ Ø§Ù†ÙØ¹Ø§Ù„ جامعه گسترده ايرانيان خارج Ùˆ داخل کشور را به ÙŠÚ© نيروي سازمان ÙŠØ§ÙØªÙ‡ براي تØÙˆÙ„ات دمکراتيک در مقابله با Ø¬Ù†Ø§Ø Ø§Ù‚ØªØ¯Ø§Ø±Ú¯Ø±Ø§ به ميدان بسيج نمايند.
Ùˆ مهم تر از همه نااميدي مردم از Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† دولتي، رويگردان شدن از شيوه هاي مبارزه جاري در کشور Ùˆ خانه نشيني آنها.
اين مجموعه دست به دست هم داده Ùˆ زمينه هاي انجام کودتا را در مرØÙ„Ù‡ کنوني ÙØ±Ø§Ù‡Ù… آورده Ùˆ اقتدارگرايان با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ Ùˆ شناخت از Ù„ØØ¸Ù‡ Ùˆ ØØ³Ø§Ø³ÙŠØª زمان به ØØ§Ú©Ù…يت دوگانه قدرت در بالا پايان داده Ùˆ آغاز مرØÙ„Ù‡ نويني از استقرار ÙŠÚ© ديکتاتوري ديني را با انتخابات ÙØ±Ù…ايشي مجلس Ù‡ÙØªÙ… بر بنيادهاي ضد دمکراتيک نظام جمهوري اسلامي Ùˆ با تکيه بر ساختارهاي موجود در نظام کنوني Ùˆ ØÙ…ايت Ùˆ تهديد نظاميان آغاز نمودند. جداي از آنکه کودتاگران طي ماههاي اخير به Ú†Ù‡ تواÙÙ‚ هايي با کشورهاي غربي بويژه آمريکا دست ÙŠØ§ÙØªÙ‡ اند Ùˆ Ù…Ø³Ø§ÙØ±Øª آقاي Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠ Ø¨Ù‡ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ Ùˆ Ù…Ø³Ø§ÙØ±Øª وزير خارجه ايتابيا به تهران، ديدار مقامامت ايراني با نمايندگان کنگره آمريکا Ùˆ Ø³ÙØ± پرنس چارلز در آخرين روزهاي ØªØØµÙ† نمايندگان به اعتراض به کودتاي اقتدارگرايان Ùˆ سکوت Ù…ØØ§ÙÙ„ دولتي در غرب بويژه در آمريکا را در رابطه با کودتاي آنها در درون چگونه ØªÙØ³ÙŠØ± نماييم.
گرايش راست از هم اکنون دو چالش عمده را در مقابل خود دارد.
چالش هاي اصلي کودتاگران در عرصه سياست خارجی
گرچه گرايش اقتدارگرا وعده به برقراري مناسبات Ùˆ عادي سازي روابط با آمريکا را به برگ برنده اي در مقابله با خود با Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† درون ØÚ©ÙˆÙ…ت تبديل نموده Ùˆ غرب بويژه آمريکائيان را در مقابل ØØ±Ú©Øª کودتايي به سکوت Ùˆ ØÙ…ايت نسبي کشانيد، ولي اين بدان معنا نيست Ú©Ù‡ مشکل ØÙ„ شده است. اقتدارگرايان در اين عرصه با موانع اساسي زير مواجه خواهند بود.
1.ØØ¶ÙˆØ± گرايشات Ùوق ارتجاعي در درون آنها، Ú©Ù‡ به Ù„ØØ§Ø¸ ايدئولوژيک Ùˆ مذهبي در تقابل کامل با برقراري مناسبات با آمريکا قرار مي گيرند؛ گرايشات از نوع القاعده Ùˆ طالبان Ùˆ Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÙŠ Ø´Ø¨ÙŠÙ‡ بن لادن Ùˆ ملاعمر در درون آنها Ú©Ù… نيستند.
2.ادامه تلاش Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠÙŠ از Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† براي ادامه Ùˆ ØÙظ روابط موجود آنها با ساير Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† در ساير نقاط جهان، Ùˆ تلاش آنها در جهت سازماندهي ØØ±Ú©Ø§Øª تروريستي Ùˆ سازماندهي Ù…ØØ§ÙÙ„ ضد غربي-ضد آمريکايي براي باج گيري در مناسبات ديپلماتيک.
3.ناتواني مجموعه گرايش اقتدارگرا (به Ù„ØØ§Ø¸ ايدئولوژيک، مذهبي، پيوندهاي نظامي-اطلاعاتي با Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÙŠÙˆÙ† در منطقه) به شرکت در ÙØ±Ø¢ÙŠÙ†Ø¯ ØµÙ„Ø Ø¯Ø± منطقه خاورميانه Ú©Ù‡ ÙŠÚ©ÙŠ از موضوعات مذاکره غرب با اقتدارگرايان مي باشد.
4.ناتواني اکثريت گرايش اقتدارگرا به پذيرش مواÙقت Ùˆ همراهي با پروتکل هاي جهاني به Ù„ØØ§Ø¸ تنگناهاي ايدئولوژيک Ùˆ اصولي آنها با مصوبات مجامع بين المللي از جمله:
5.عدم اعتماد Ù…ØØ§ÙÙ„ بين المللي دول غربي بويژه دولت ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ به اقتدارگرايان ØØ§Ú©Ù… در رابطه با گذشته سياسي آنها Ùˆ نقش آنها در ايجاد ÙØ¶Ø§ÙŠ Ø¶Ø¯ آمريکايي در منطقه، اشغال Ùˆ ØÙ…له به Ø³ÙØ§Ø±Øª خانه ها، سازماندهي ØØ±Ú©Ø§Øª تروريسي به مراکز آمريکايي Ùˆ سازماندهي نهضت ها Ùˆ ØØ±Ú©Øª هاي نظامي ضد آمريکايي Ùˆ ضد اسرائيلي ØªØØª نظارت نيروهاي نظامي ØªØØª کنترل اقتدارگرايان در گذشته
مهمترين چالش اقتدارگرايان اما آنجاست Ú©Ù‡ آنها قادر نخواهند بود Ú©Ù‡ شرايط مساعد کنوني را در رابطه با وضعيت کنوني در منطقه Ùˆ خصوصا عراق به Ù†ÙØ¹ خود ØÙظ نمايند.
موازنه کنوني براي امتياز گيري از غرب بويژه آمريکا بر سر مسائل منطقه، گرچه در زمان ØØ§Ø¶Ø± به Ù†ÙØ¹ جمهوري اسلامي است اما پايدار نخواهد ماند.
تعهد اقتدارگرايان به ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ براي ØÙ„ مسئله عراق Ùˆ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† در منطقه به مانند شمشير دولبه اي است Ú©Ù‡ در هر ØØ§Ù„ت آنها را قرباني خواهد کرد. اقتدارگرايان نمي توانند به اين خواست آمريکا پاسخ داده Ùˆ به تعهد خود پايبند باشند، چرا Ú©Ù‡ ÙØ±Ø§ØºØª آمريکا پس از ØÙ„ مسئله عراق، ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ را متوجه آنها خواهد کرد Ùˆ اين دقيقا همان جايي است Ú©Ù‡ اقتدارگرايان از آن ÙˆØØ´Øª دارند. ØªØØ±ÙŠÚ©Ø§Øª اقتدارگرايان در عرصه عراق به منظور ØÙظ موازنه کنوني نيز ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ را به رويارويي با آنها خواهد کشانيد.
اين موازنه از جهت ديگري بر عليه اقتدارگرايان نيز در ØØ§Ù„ تغيير است. موضع گيري آيت الله سيستاني در رابطه با انتخابات اخير در ايران Ùˆ وضعيت کنوني عراق Ùˆ Ù†Ùوذ روز Ø§ÙØ²ÙˆÙ† Ù…ØØ§ÙÙ„ شيعه Ú©Ù‡ با ÙØ§ØµÙ„Ù‡ Ú¯Ø±ÙØªÙ† از روش اقتدارگرايان در ايران سعي بر پذيرش بيشتر اجتماعي در جامعه عراق را هد٠قرار داده اند، نيز برعليه اين بازي بي سرانجام اقتدارگرايان مي باشد.
اضاÙÙ‡ بر همه اينها، کشورهاي غربي، بويژه ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ نمي توانند به اÙکار عمومي مردم خود بي اعتنا بوده Ùˆ با کودتاگران کنوني Ú©Ù‡ از کمترين اعتبار ممکن برخوردارند Ùˆ بعضي از شخصيت هاي درجه اول آنها در دادگاه هاي رسمي اين کشورها به دليل همدستي Ùˆ مشارکت در Ø·Ø±Ø Ù‡Ø¢ÙŠ ترور Ùˆ بمب گذاري Ù…ØÚ©ÙˆÙ… شده Ùˆ مورد پيگرد هستند، بيش از پيش نزديکي نمايند. رهبران دول غربي بر خلا٠آنچه در کشور ما مي گذرد، ناچار به پاسخگويي به اÙکار عمومي خود بوده Ùˆ اين Ø§ØØªÙŠØ§Ø· سياسي مانعي جدي بر سر راه بهبود مناسبات ايران با اروپا Ùˆ ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ است.
Ø¨ØØ±Ø§Ù† معرو٠به پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ نيز از مواردي است Ú©Ù‡ Ø¬Ù†Ø§Ø Ú©ÙˆØ¯ØªØ§Ú¯Ø± را نهايتا در سياست خارجي خود به مقابله Ùˆ رويارويي با دنياي غرب، بويژه ايالات Ù…ØªØØ¯Ù‡ کشانده Ùˆ آنها در داخل نيز به شکا٠و رويارويي نيروهاي منجر خواهد شد. گرچه آقاي ØØ³Ù† Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠ Ø§Ø² رهبران کودتا Ùˆ چهره هاي برجسته دوران جديد Ùˆ کانديدا رياست جمهوري آينده به قول مطبوعات غربي، پروتکل Ø§Ù„ØØ§Ù‚ÙŠ را ØªØØª ÙØ´Ø§Ø±Ù‡Ø§ÙŠ Ø§Ø±ÙˆÙ¾Ø§ Ùˆ آمريکا به نمايندگي از رهبري نظام جمهوري اسلامي امضاء نمود. اما تمام Ù…ØØ§ÙÙ„ غربي اين تواÙÙ‚ ايران را به ديده ترديد نگريسته Ùˆ نگران ادامه ÙØ¹Ø§Ù„يت هاي ايران در عرصه Ùنآوري هسته اي بوده Ùˆ تواÙÙ‚ ايران را در متوق٠کردن پروسه غني سازي اورانيوم با ديده ظن دنبال مي کنند.
اما Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª Ùˆ کودتاگر در اکثريت خود به دنبال پيشبرد اين پروژه بوده Ùˆ بدنبال دستيابي به Ø³Ù„Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠ اتمي مي باشند.
اختلا٠نظر در اين مورد بطور جدي در Ù…ØØ§ÙÙ„ راست وجود دارد، بخشي از آنها باتوجه به شرايط کنوني Ùˆ Ú¯Ø±ÙØªØ§Ø±ÙŠ Ø¢Ù…Ø±ÙŠÚ©Ø§ØŒ معتقدند Ú©Ù‡ بهترين شرايط براي دنبال کردن اين پروژه در Ù„ØØ¸Ù‡ کنوني است Ùˆ به اين Ù„ØØ§Ø¸ مخال٠هرگونه همکاري با آمريکا براي ØÙ„ مسئله عراق Ùˆ آمريکا بوده Ùˆ رسما خواهان ادامه پروسه غني سازي اورانيوم مي باشند.
اين اختلا٠نظر در اساس مي تواند به درگيري هاي جدي در Ù…ØØ§ÙÙ„ راست انجاميده Ùˆ نهايتا در صورت تÙوق به مقابله جمهوري اسلامي Ùˆ جهان غرب بويژه آمريکا منجر گردد.
گرايش راست گرچه بطور موقت توانست صداي معترض براي ادامه پروژه توليد اورانيوم غني شده را در چند ماه گذشته خاموش نمايد، ولي اين امر در دراز مدت براي آنها ميسر نخواهد بود.
چالش هاي اساسي کودتاگران در عرصه داخل:
اقتدارگرايان در عرصه سياست داخلي مشکلات معيني را پيش رو دارند. ابتدا اينکه بايد به نيازهاي مردم پاسخ داد. آنها مدتهاست Ú©Ù‡ با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از شوراي نگهبان از تصويب هر لايØÙ‡ اي جلوگيري نموده Ùˆ اوضاع پريشان کنوني را عمدتا Ù…ØØµÙˆÙ„ بي سياستي Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨Ø§Ù† Ùˆ عدم برنامه روشن اقتصادي از جانب آنان دانسته Ùˆ آنها را متهم مي نمودند Ú©Ù‡ توجه آنها جز به سهم خواهي در عرصه سياست Ùˆ بازي با Ø§Ù„ÙØ§Ø¸ÙŠ Ø¬Ø² آزادي، دمکراسي Ùˆ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ چيز ديگري نبوده Ùˆ بلاياي بيکاري، Ùقر، گراني، مشکل مسکن Ùˆ اعتياد Ùˆ همه را Ù…ØØµÙˆÙ„ ØØ§Ú©Ù…يت دوگانه Ùˆ بن بست سياسي ارزيابي مي کردند.
ØØ§Ù„ نوبت آنهاست، بايد بگويند Ú©Ù‡ Ú†Ù‡ مي کنند Ùˆ نه تنها بگوئيد Ú©Ù‡ به اين انتظار پاسخ دهند، مطمئنا آنها نه برنامه روشني داشته Ùˆ نه راه ØÙ„ معيني را تا Ø¨ØØ§Ù„ ارائه نموده اند.
گرچه Ø¬Ù†Ø§Ø Ù‡Ø§ÙŠÙŠ از آنها با انديشه تزريق چند ميليارد دلار به اقتصاد تصور مي کنند Ú©Ù‡ تا چندين سال آينده بخشي از مشکلات ØÙ„ خواهد شد.
Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª به اين دليل Ú©Ù‡ متکي بر بخشي از رانت خواران Ùˆ سرمايه داري دلال بوده اساسا نمي تواند سرمايه گذاري در کشور را تشويق نموده Ùˆ توسعه اقتصادي را به ارمغان آورد.
اما عمده ترين چالش ها در اين عرصه عبارتند از:
اساسا بدنه مديريت جامعه سالهاست Ú©Ù‡ ليبرال شده Ùˆ ديگر ØØ§Ø¶Ø± به پذيرش تÙکر ارتجاعي Ø¬Ù†Ø§Ø Ø±Ø§Ø³Øª نمي باشد. اين Ø§Ø®ØªÙ„Ø§Ù ÙØ§Ø² سياسي مشکلي است Ú©Ù‡ هيچ گاه گرايش راست قادر به ØÙ„ آن نخواهد بود.
اين بدنه مديريت اجتماعي براي هميشه در آينده باز توليدش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ Ùˆ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ است Ùˆ براي هميشه مشکلي است در مقابل راس هرم ØØ§Ú©Ù…يت سياسي کشور.
4. جامعه ما در شرايط کنوني با توجه به تØÙˆÙ„ات دنياي جديد، ميانگين سني جامعه، تعداد جوانان Ùˆ دانشجويان، ميزان زنان ØªØØµÙŠÙ„کرده Ùˆ دانشجو Ùˆ مديران جامعه، Ùˆ ارتباط وسيع آنها با دنياي بيرون، باز توليدش Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø·Ù„Ø¨ÙŠ سياسي است. از دانشگاه هاي ما ديگر مرتجع بيرون نخواهد آمد. دانشگاه هاي ما امروز به طور عمده ليبرال پرورند. بنابراين، باز توليد جامعه در عرصه سياست با نياز گرايش اقتدارگرا همخواني نداشته Ùˆ در تضاد Ùˆ تناقض با آن قرار مي گيرد.
5.Ø±ÙˆØØ§Ù†ÙŠØª Ùˆ خصوصا در ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه نيز بازتوليد ديگر به گونه گذشته نيست، ØØªÙŠ ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه دوران جديد، ديگر آخوندهاي مرتجع توليد نمي کنند. مشکيني Ùˆ Ù…ØµØ¨Ø§Ø ÙŠØ²Ø¯ÙŠ Ù…ØØµÙˆÙ„ دوراني از ØÙˆØ²Ù‡ هستند، Ú©Ù‡ ياد Ú¯Ø±ÙØªÙ† زبان انگليسي گناه، خواندن رمان هاي اجتماعي Ú©ÙØ± Ùˆ ÙلسÙÙ‡ Ùˆ تاريخ معصيت معرÙÙŠ مي شد. طلبه هاي امروز Ú©Ù‡ زبان خارجي ياد مي گيرند، ÙلسÙÙ‡ Ùˆ تاريخ مي خوانند، مسابقه Ùوتبال تماشا مي کنند Ùˆ در ØÙˆØ²Ù‡ ها واليبال بازي مي کنند، طلبه اي Ú©Ù‡ آواز مي خواند Ùˆ سينما مي رود Ùˆ به اينترنت دسترسي دارد، ديگر مشکني نخواهند شد.
مشکيني Ùˆ امثال او Ù…ØØµÙˆÙ„ دوره جهل Ùˆ ناداني جامعه ما در ØÙˆØ²Ù‡ ها بوده اند. اقتدارگرايان ØØªÙŠ Ø¨Ù‡ Ù„ØØ§Ø¸ Ùکري Ùˆ ايدئولوژيک ديگر نمي توانند خود را بازتوليد نمايند.
9.تØÙˆÙ„ در ميزان مشارکت زنان در عرصه هاي مديريت جامعه، Ø§ÙØ²Ø§ÙŠØ´ قابل توجه تعداد زنان دانشجو Ùˆ ØªØØµÙŠÙ„کرده، ØØ¶ÙˆØ± زنان در ØÙˆØ²Ù‡ هاي علميه Ùˆ شرکت ÙØ¹Ø§Ù„ آنها در تمامي عرصه هاي جامعه ما Ùˆ عدم توانايي اقتدارگرايان در پاسخگويي به خواست Ùˆ تمناهاي دختران Ùˆ زنان در جامعه به Ù„ØØ§Ø¸ مواضع Ùˆ باورهاي ايدئولوژيک Ùˆ نگاه سنتي Ùˆ عقب مانده آنها به زنان نيز اقتدارگرايان را به رويارويي با جنبش زنان Ú©Ù‡ امروزه در کنار جنبش دانشجويي Ùˆ جوانان کشور ÙŠÚ©ÙŠ از پایه هاي اساسي جنبش دمکراسي خواهي در کشور است، کشانده Ùˆ ÙŠÚ©ÙŠ از چالش هاي جدي در مقابل اقتدارگرايان ØØ§Ú©Ù… بوده Ùˆ خواهد بود.
اقتدارگرايان مسلما بيشترين تلاش خود را خواهند کرد Ú©Ù‡ بر اين چالش ها ÙØ§ÙŠÙ‚ آيند، اما موانع ايدئولوژيک، نگاه سنتي، ØØ¶ÙˆØ± نمايندگان عقب مانده ترين بخش هاي جامعه در آنها Ùˆ عادت به شيوه هاي سرکوبگرانه ØÚ©ÙˆÙ…تي از جمله موانعي است Ú©Ù‡ گذشت از آنها به معني ترک هويت است Ùˆ اين با موجوديت اين گرايش در تناقض اساسي است.
اينکه ما چگونه مي توانيم آنها را در اين عرصه از چالش هاي اجتماعي از پاي درآوريم، و آنها را وادار به تمکين به خواستهاي اکثريت جامعه نماييم، موضع مقاله ديگري است که در آينده به آن خواهم پرداخت.
با تشکر Ùˆ Ø§ØØªØ±Ø§Ù…ØŒ
رضا ÙØ§Ù†ÙŠ ÙŠØ²Ø¯ÙŠ
3 اسÙند ماه 1382